Remontując lub urządzając mieszkanie mogliście znaleźć informację, że na zewnątrz, albo w łazience potrzebna będzie lampa z IP44. Ale co właściwie oznacza to IP? Co jeżeli jest wyższe, lub niższe? Czy to naprawdę jedyne co jest potrzebne do montażu w pomieszczeniu poddawanym działaniu wilgoci lub wody? Czy klasa IP obowiązuje w całej łazience?
Czym jest klasa IP?
Klasa IP to inaczej "international protection", albo "ingress protection" i określa ona odporność oprawy (w sensie jej szczelności) na ciecze (pierwsza cyfra) i drobne ciała stałe (druga cyfra). Klasa ta jest bardzo istotna w przypadku oceny przydatności oświetlenia w łazience lub na budynku/w ogrodzie.
Wyjaśnienie klas IP
Jak rozumieć cyfry w IP?
Pierwsza cyfra IPXX oznacza:
- 0: brak ochrony przed ciałami stałymi
- 1: ochrona przed ciałami większymi niż 5cm - większe części ciała
- 2: ochrona przed ciałami większymi niż 1,25cm - palce i większe przedmioty
- 3: ochrona przed ciałami większymi od 2,5mm - grube przewody, narzędzia
- 4: ochrona przed ciałami większymi od 1mm - większość przewodów, duże owady, gwoździe, śruby
- 5: ochrona przed pyłem częściowa - zapobiega przenikaniu pyłu wewnątrz oprawy w stopniu umożliwiającym operację urządzenia przy kontakcie z pyłem
- 6: ochrona przed pyłem całkowita - zapobiega dostawianiu się jakiejkolwiek ilości pyłu wewnątrz oprawy, próżniowo
Druga cyfra IPXX oznacza:
- 0: brak ochrony przed wodą
- 1: ochrona przed wodą padającą pionowo przez 10 minut
- 2: ochrona przed wodą padającą pod kątem 15 stopni we wszystkich osiach
- 3: ochrona przed wodą natryskiwaną na oprawę pod różnymi kątami
- 4: ochrona przed strumieniem wody uderzającym o oprawę
- 5: ochrona przed strumieniem wody skierowanym na oprawę
- 6: ochrona przed intensywnym strumieniem wody (dysza 12.5mm)
- 6K: ochrona przed intensywnym strumieniem wody o zwiększonym ciśnieniu
- 7: ochrona przed zanurzeniem w wodzie na 1m głębokośći
- 8: ochrona przed zanurzeniem w wodzie powyżej 1m głębokości
- 9: ochrona przed bardzo intensywnym strumieniem wody o wysokiej temperaturze
Lampy IP w łazience
W przypadku montażu lamp w łazience ich IP powinno znajdować się w zakresie IP20-IP65 w zależności od ich położenia. Często popełnianym błędem jest montaż lamp IP44 w całej łazience, co może sprawiać problemy, gdyż wiele modeli posiada klasę IP20 i znalezienie np. lampy wiszącej z wyższą klasą może stanowić duży problem.
Prawda jest taka, że w większości miejsc w łazience urządzenia mogą mieć klasę IP20, czyli bez ochrony przed wodą. Krótkie wyjaśnienie gdzie umieścić lampy o wyższej klasie IP:
- Prysznic: w brodziku/podłodze bezwzględnie IP67. Oświetlenie musi być odporne na zanurzenie w wodzie. Na ścianie IP65 odporne na zalanie. W promieniu 60cm od kabiny prynicowej koniecznie zastosować IP44.
- Wanna: wewnątrz wanny konieczny IP67. W świetle wanny (ściana) IP65. W promieniu 60cm: IP44.
- Umywalka: w promieniu 60cm wokół umywalki IP44.
Poza tymi strefami możesz stosować lampy IP20.
Diagram klas IP w łazience
Co z oświetleniem zewnętrznym?
Oświetlenie zewnętrzne powinno mieć klasę IP44 - rzadko zdarza się, że klasa poniżej tej jest wystarczająca. W przypadku stałego zalania wodą (np. oprawy w kostkę lub w grunt) należy zastosować wyższą klasę IP - najlepiej IP67. Często spotyka się też lampy IP54, które są bardzo zbliżone użytecznością do lamp IP44. W przypadku lamp na zewnątrz jakość uszczelnienia jest krytyczna, dlatego warto tutaj nie oszczędzać - wymiany lamp zewnętrznych bywają bardzo kosztowne.
Tania lampa z marketu (po lewej) w porównaniu z markową lampą Zaro
Jak widać na załączonym obrazku: Obie lampy mają tę samą klasę szczelności IP44 jednak lampa Lucide Zaro posiada widoczne usprawnienia względem jej tańszej imitacji. Poza czysto estetycznymi elementami, oto kilka zasadniczych różnic:
- Brak kostki na zewnątrz - podłączenie elektryczne i przewody znajdują się w środku lampy z resztą komponentów za szczelnym kołnierzem
- Niewielka przestrzeń pomiędzy podstawą i body oprawy - zapobiega przedostawania się ciał obcych (pył, kamienie, duże owady) do oprawy.
- Odizolowana oprawka od oprawy zewnętrznej
Mimo tych kilku detali, czynią one oprawę ZARO znacznie bezpieczniejszą.
Na co zwracać uwagę przy wyborze
Oto kilka "czerwonych flag" jeżeli chodzi o oświetlenie IP:
- Oznaczenie IP44/IP20 - takie oznaczenie może oznaczać, że oprawa posiada klasę IP44 tylko z jednej strony. Nie jest to koniecznie coś złego - często spotkacie to np. w przypadku halogenów, ale warto na to zwrócić uwagę
- Szkło - od strony posiadającej IP lampa powinna posiadać szkło/akryl lub plastik który jest osadzony hermetycznie. Unikaj lamp, które nie mają szkła, albo szkło zostało osadzone przy użyciu taniego kleju z pistoletu.
- Uszczelka - profesjonalne oświetlenia często posiadają 2 uszczelki do podłączenia przewodów - jedną do lampy i na jeden przewód wyjściowy do podłączenia następnych. To gwarantuje szczelne osadzenie przewodów.
- Materiał - ceną kuszą oprawy wykonane z taniego tworzywa, jednak pod wpływem temperatury tanie materiały mogą ulec odkształceniu co może doprowadzić do utraty szczelności.